صفحۀ‌‌ اول   كتاب½ مقاله / گفتگو/ گفتار            فهرست مطالب½سرمقاله‌ها


بازگشت به فهرست يادداشت‌هاى  سفر

 

در آینۀ چشم دیگران

 

اوایل قرن بیستم، سردبیر روزنامۀ ‌ نیویورك تایمز به اين نتيجه رسيد كه چهارهزار سال پیش كسانی در علایم هیروگلیف مقبرۀ یكی از فرعونهای مصر دست برده‌اند و كتیبه مخدوش است.  و چند سال پیش وقتی تابوتی ظاهراً حاوی یك مومیایی باستانى ایرانى در پاكستان كشف شد،‌ كارشناسان گفتند خطاهاى املایى و انشایى در عباراتی كه به خط میخى روى آن حك شده نشان می‌دهد این به‌اصطلاح زیرخاكی را جاعلانی همین اواخر سر هم كرده‌اند.  این استـنباطها بر پایۀ اطلاعات مدوّن و كتابهای مرجعی است كه اهل نظر در اختیار دارند.

 

در زمانهای پیش، بسياری كتابهای لغت و دستور زبان را خارجیان برای كاربرد خودشان می‌نوشتند زیرا بيش از اهل آن زبان به چنین مراجعی نیاز داشتند.  نخستین كتابهای لغت و صرف و نحو عربی را ایرانیانی تألیف كردند كه لازم می‌دیدند به آن زبان مسلط شوند.  نخستین فرهنگهای لغت و دستور زبان فارسی هم كار محققان غربی بود كه در متون فارسی مطالعه می‌كردند.

TinyPic image

 

اهل هر زبانی معمولاً اشتباه املایی را كم‌اهمیت‌تر از خطای انشایی تلقی می‌كنند.  اصلْ زبان است و نوشتنْ فرع آن انگاشته می‌شود.  اما تركیب این دو نوع خطا نشانۀ بدی است.  بدتر آن است كه چنین خطاهای مركبی از زیر دست چندین نفر بگذرد و كسی متوجه نشود ـــ‌ـ یعنی جهل مركــٌب و فراگیر.

 

نشریه‌ای در كرمان عكسهایی انتشار داده است از آویزهایی كه به مناسبت همایشی دولتی در زمینۀ توسعۀ صنعت گردشگری با حضور نمایندگان هفتاد كشور در آن شهر نصب كردند.  در این متنها خطا بیش از حد مجاز است.  در لطیفه‌ای قدیمی، معلم به شاگرد می‌گوید بنویس خیار، و او می‌نویسد چنار و می‌خواند منار،‌ و وقتی معلم مؤاخذه می‌كند شاگرد می‌گوید لغت را تغار شنیده است.  لطیفه چنین پایان می‌یابد كه معلم برای سه غلط نمره كم می‌كند و هفده می‌دهد.  نمره‌دادن به چنین متنهایی ممكن است به موقعیتی مشابه بینجامد.

 

اهل چاپ و نشر در ایران می‌دانند كه تولید متن كم‌غلط تا چه حد دشوار است. حتی وقتی نویسنده شخصاً همكاری می‌كند، باز خطاهایی در متن چاپ‌شده دیده می‌شود.  در متنی به زبانی دیگر احتمال چنین خطاهایی چندین برابر است.  اما نكته در نمونه‌خوانی و غلط‌ گیری نیست.

 

فیلمهای كوتاهی را كه مؤسسات ایرانی، از جمله برای تبلیغ گردشگری و فرش و غیره، در شبكه‌های تلویزیونی خارجی پخش می‌كنند مقایسه كنیم با آگهی‌های تولید داخل در شبكه‌های فارسي‌زبان.  اما مشكل در ملیـّت هم نیست.  در ایران نیز (معدودی) قادرند فیلم تبلیغاتی ِ قابل‌پخش در سطح جهانی بسازند.  گرفتاری در نگاه كردن به دیگران در حال نگاه كردن به ماست،‌ و در اینكه بتوانیم خود را در چشم دیگران ببینیم، یعنی استفاده از نگاه دیگران به‌عنوان آینه‌ای برای تماشای خویش.

 

برخي حرفهای ما در چنان مجامعی و تلقیـّات ما در چنین زمینه‌هایی جای بحث دارد.  بد نیست بانیان چنین همایشی بكوشند به جای وعظ و نطق و خطابه در تعریف از خودشان و مملكت‌شان، از همتایان خارجی‌شان كسانی را ترغیب كنند صادقانه و خصوصی حرف دلشان را بزنند، و با دقت به حرف آنها گوش بدهند.  ارزش چنان همایشی در این است كه كمك كند شركت‌كنندگان به تصویری دقیق‌تر از موقعیت خویش در بازار ارائۀ فرهنگها دست یابند.

 

اگر نگرانی از انعكاس عمومی چنین مطالبی در مطبوعات وجود دارد، می‌توان گزارشهایی محرمانه دربارۀ سلیقۀ جهانگردان خارجی تهیه كرد تا مقامها به تصوّری برسند از طرز نگاه كسانی كه برای دیدن این سرزمین می‌آیند.  برای تحمل تصویر واقعی خویش در چشم دیگران باید قدری بردبار بود.  تمام تجربۀ گردشگران خارجی در تحسین كاشیكاری خلاصه نمی‌شود.  آنان حرفهای بیشتری دارند.  در دنیای معاصر اگر قادر به دیدن موضوع از چندین زاویه نباشیم می‌توان گفت آن را ندیده‌ایم.  چنین متونی نشان می‌دهد به همان اندازه كه در تماشای دیگران عیبجوییم، به خودمان با رضایت نگاه می‌كنیم.

 

تشخیص این را كه اگر تمدن گهوارۀ‌ واحدی داشته در كجا واقع بوده است به عهدۀ‌ اهل فن بگذاریم.  وقتی با چنین املا و انشایی اعلام می‌كنند گهوارۀ مورد نظر در كرمان بوده در همان حال كه مقامها،‌ در جلسۀ اداری یا سر میز غذا، گوششان را با كلید می‌كاوند و آن كلید را با دو انگشت پاك می‌كنند، یا با چوب كبریت این كار را انجام می‌دهند و آن را به قوطی‌اش برمی‌گردانند، دنیا اذعان می‌كند كه «خود پیداست از زانوی تو.»  پیش از دست‌زدن به معرفی كرمان و جاهای دیگر ایران به‌عنوان مركز تمدن، آن هم به زبان انگلیسی، بد نیست دستورالعملی به فارسی ترجمه شود تا مقامها بدانند چگونه باید حرف زد، راه رفت، میز چید و غذا خورد، و كجا می‌توان گوش تمیز كرد.  اگر چنین كتابچه‌ای ‌اكنون هم وجود دارد، جا دارد دنبال علت بگردیم كه چرا بی‌اثر مانده است.

TinyPic image

 

امید كه نگاه میزبانان و شركت‌كنندگان ایرانی همایش كرمان به خودشان، به شهرشان و به جهان كمی ارتقا یافته باشد.  در میان مهمانانی خارجی هم شاید كسانی از این فرصت برای تماشای دیگران و دیدن كشور خودشان در چشم دیگران استفاده كرده باشند.  املا و انشای زبانهای خارجۀ تمام آن شركت‌كنندگان هم قرار نیست بی‌نقص باشد.  چنین مهارتهایی را مردم از همدیگر و از اهل زبانها و فرهنگهای دیگر می‌آموزند، اگر كه بتوانند خود را در آینۀ چشم دیگران ببینند و ملتفت باشند كه لازم است بیشتر بدانند.

فصلنامۀ ‌ سفر،  شمارۀ يازده، مرداد 1386

 

بازگشت به فهرست يادداشت‌هاى  سفر

 

 

 

پيشنهادهای حسين شهيدی براي بهبود نوشته‌هایی كه در عكسهای بالا ديده می‌شود

 

ترجمۀ‌ پيشنهادي به انگلیسی

معادل تقريبي جملات انگليسي (با توجه به املاي نادرست واژه‌ها و انشاي عبارات) 

ترجمۀ‌ انگلیسی قابل مشاهده در عكسها

شعار فارسی

Kerman’s beautiful and unspoiled nature awaits you

طبیعت زويبا و کرمان باکره در انتظار شماست

Beiutiful Nature and Virgin Kerman is waiting for you

طبیعت زیبا و بکر کرمان در انتظار شماست

Kerman: Cradle of Eastern Civilization

کرمان جایگاه فرهنگ شرق است

Kerman is Site of Eastern Culture

کرمان گهواره تمدن شرق

Welcome to the 3rd  Conference on the Government’s Policies for ِDeveloping Iran’s  Tourism  Industry –– Kerman Municipality

 

شهرداری کرمان خو آمد به سومین کنفرانس ضهور  سیاست های کولت در توسعه صنعت گردشگری در ایران

Kerman Municipality Wel Come to THE THIRD CONFERENCE ON THE MANOFESTATION OF COVERNMENT POLICIES IN DEVELOPING THE TOURISM INDUSTRY IN IRAN

شهرداری کرمان مقدم مهمانان محترم همایش تبییت سیاستهای دولت در توسعه صنعت گردشگری را گرامی می دارد.

Kerman Hosts the Messengers of Peace and Friendship

 

کرمان میزبان پویام آوران نخود و کشتی دوست

Kerman is Host Massanger of Pease and Friend Ship

میزبان سفیران صلح و دوستی

The 3rd  Conference on the Government’s Policies for ِDeveloping Iran’s Tourism Industry

سومین کنفرانس ضهور  سیاست های کولت در توسعه صنعت گردشگری در ایران

THE THIRD CONFERENCE ON THE MANOFESTATION OF COVERNMENT POLICIES IN DEVELOPING THE TOURISM INDUSTRY IN IRAN

نام همایش که تنها به انگلیسی نوشته شده:

 

 

editor@lawhmag.com

 mGhaed@lawhmag.com  

نقل مطالب اين سايت با ذكر ماخذ يا با لينك آزاد است.

X