صفحۀ‌ اول   مقاله / گفتگو/ گفتار            فهرست مطالب   سرمقاله‌ها

 آرشيو لوح 

  

  چنين گفت اهورامزدا


از ونديداد، بخش سوم كتاب  اوستا؛ مترجم: سيّد محمدعلى حسنى، پرفسور سابق كالج نظام هندوستان؛ چاپ سنگى، يزد، 1327. 

 

از باب پنجم
50)
 اى دادار، آن زن كه بچۀ مرده زاييده اول چه خوراك بخورد؟
51)
 پس اهورامزدا گفت شاش گاو و خاكستر سه قطره يا شش قطره يا نـُه قطره در دخمه (يعنى غار) رحم زنى كه بچۀ مرده زاييده است ريخته شود.
52)  هرآينه پس از آن (كه دوا در رحم آن زن ريخته شد) شير تازه دوشيدۀ ماديان يا گاو يا ميش يا بز (به او خورانده شود) و ميوه با پوست يا پوست‏كنده و خورش گوشت بى‏آب (يعنى گوشت سرخ‏كرده يا كباب) و خوراك آرد غله بى‏آب (پخته) و شراب بى‏آب.1

از باب هفتم‏
36)
 اين مقدس دادار گيتى جسمانى، اينان كه مزداپرستند براى آموختن پزشكى مى‏روند آيا نخست در مزداپرستان آزمايش كنند يا در دِوَ پرستان؟ 2
37)
 پس اهورامزدا گفت پيش از مزداپرستان در دِوَ پرستان آزمايش كنند.  نخست يك دِوَپرست را جراحى كنند؛ اگر او بميرد دِوَپرست دوم را جراحى كند.  اگر او هم بميرد، دِوَپرست سوم را جراحى كند.  اگر او هم بميرد آن (كه مى‏خواهد پزشك شود) ابدالآباد ناقابل ِ كار پزشكى است.
41)
 (مزد درمان پزشك اين است) كه ملا را براى دعاى بدون آفرينگان او درمان كند.3 بزرگِ خانه را براى ارزش كوچكترين ستور4 درمان كند (يعنى‏ مزدش بايد كوچكترين ستور يا معادل قيمت آن باشد)، رئيس محله را براى (مزدى كه معادل قيمت) ستور معتدل است درمان كند.  رئيس شهر را براى (مزدى كه معادل قيمت) بزرگترين ستور است درمان كند.  حاكم ولايت را (براى مزدى كه معادل قيمت) يك عرادۀ چهار حيوانِ بسته است درمان كند.
42)
 كسى كه (يعنى پزشكى كه) زن اول5 رئيس خانه‏ را درمان كند (مزدش معادل) قيمت يك خر ماده است.  زن رئيس محله را درمان كند (مزدش معادل قيمت) يك گاو ماده است. زن رئيس ده را درمان كند (مزدش معادل) قيمت يك ماديان است.  زن رئيس شهر را درمان كند (مزدش معادل) قيمت يك شتر ماده است.
73)
 اى مقدس دادار گيتى و اى اهورمزدا، آيا طشت (ظرف) غذا كه نزديك سگ مرده يا انسان مرده برده شده چطور تطهير مى‏شود؟
74)
 پس اهورامزدا گفت اى مقدس زردشت، (ظرفها) پاك مى‏شوند چطور، اين‏طور كه اگر از طلاست يك‏بار با شاش گاو نر بشويند و يك بار خاك‏مالى كنند و يك بار با آب بشويند آن وقت پاك مى‏شوند.  و اگر ظرف نقره‏اى است دوبار با شاش گاو نر بشويند و دوبار خاك‏مالى كنند و دوبار با آب بشويند.
75)
 اگر ظرف آهنى است سه بار با شاش گاو نر بشويند سه‏بار خاك‏مالى كنند و سه‏بار با آب بشويند پاك مى‏‌شود.  اگر ظرف مس است چهاربار با شاش گاو نر بشويند چهار بار خاك‏مالى كنند و چهاربار با آب بشويند پاك مى‏شوند.  اگر ظرف سنگى است شش بار با شاش گاو نر بشويند و شش بار خاك‏مالى كنند و شش‏بار با آب بشويند پاك مى‏شوند.  و اگر ظرف گلى (يا) چوبى (يا) لعابى است (مثل كاشى و چينى) هرگز پاك نمى‏شود.

از باب هشتم
35)
 اى مقدس دادار گيتى و اى اهورمزدا، مردى كه نزديك سگ مرده يا انسان مرده برود چطور پاك مى‏شود؟
36)
 پس اهورامزدا گفت اى زردشت مقدس پاك مى‏شود چطور، اين طور كه اگر مرده را سگ مردارخوار يا پرنده مردارخوار پاره‏پاره كرده باشند پس تن خود را با شاش گاو نر و آب طاهر كند پاك مى‏شود.
104)
 اى دادار، اگر در راه آن شخص (يعنى از جايى كه مرده افتاده بود تا جايى كه طاهر شده) آب باشد و مجازات آب بر او وارد آيد (يعنى دست به آب زده يا از آن عبور كرده يا باران بر او باريده باشد) سزاى گناه او چيست؟
105)
 پس اهورامزدا گفت چهارصد ضرب با سيخ اسب‏رانى و چارصد ضرب با آلت فرمان‏برى (تازيانه) به او زده شود.

از باب دوازدهم
1)
 هرآينه اگر پدر بميرد يا مادر بميرد پسر چه مدت توقف كند (يعنى عزادار باشد) و دختر چه مدت براى مادر توقف كند براى میّت ثواب‏كار و چه مدت براى میّت گناهكار. پس اهورامزدا گفت سى روز براى ثواب‏كار و شصت روز براى گناهكار.
7)
 هرآينه اگر رئيس خانه بميرد يا زن رئيس خانه بميرد ... پس اهورامزدا گفت شش‏ماه براى میّت ثواب‏كار و دوازده ماه براى میّت گناهكار دختر و پسر ايشان (عزادار بمانند).

از باب شانزدهم
7)
 پس اهورامزدا گفت كسى كه براى زنى كه نشان حيض ديده يا حايض شده يا خون حيض از او جارى است خوراك مى‏برد بايد سه گام از او دور بايستد.  سؤال: خوراك زن حايض را در چه ظرفى ببرد؟ جواب: در يك فلز كم‏بها مثل (ظرف) آهن يا سرب.
69)
 پس اهورامزدا گفت كسى كه در زنى كه نشان حيض ديده يا خون از او جارى است ديده و دانسته منى خود را بريزد در حالتى كه زن هم با هوش و حواس و عالِم به حيض خود باشد:
70)
 يك هزار حيوان متوسط جثّه (مثل گوسفند) بكشد و تكه‏هاى آن را با پرهيزگارى نذر براى آتش ببرد، بازوها را نذر براى آب مقدس ببرد.
71)  يك هزار دسته هيزم پاك درست بازديد شده از چوب سخت با پرهيزگارى خوب براى آتش (نذر) بياورد....
72)
 يك هزار بَرسَم6 دسته بندد ... و براى آب‏ مقدس ... ببرد.
73)
 يك هزار مار برشكم‏رونده را بكشد... دو هزار مار ديگر ... يك هزار وزغ نفس‏كش (زندگى‏كننده در خشكى) ... دو هزار وزغ آبى ... يك هزار دانه مور دانه‌‌‏كش را و دو هزار مور ديگر را بكشد.
74)
 سى شاه تير چوبى (به‏طور پل) روى آب جارى (براى عبور مردم) بگذارد و يك هزار ضرب با سيخ اسب‏رانى و يك هزار ضرب با آلت فرمانبرى (يعنى تازيانه) به او زده شود.


1 منع آب از زنى كه بچه مرده زاييده براى آن است كه آب مقدس است و آن زن نجس است چون‏كه به ‏مردن بچه در رحم، دِوَ [ديو] در رحم او داخل شده بچه و او هر دو را نجس كرده، ريختن شاش گاو يا خاكستر در رحم او براى همين است كه دِوَ از آنجا بيرون آيد و بعد كه زن خودش با شاش گاو تن مى‌‏شويد دِوَ از او فرار مى‌‏كند. [مترجم‏   .[

  2ديوپرستان.  

3  در زردشتيان دعاهايى كه ملا براى مردم مى‏‌خواند اغلب مفصل است و قِسم آفرينگان آن داراى ميوه و شيرينى و شراب و جز آنها هم هست.  مقصود از استثناى آفرينگان اين است كه بايد براى پزشك تنها دعا را بخواند.  آفرينگان كه باعث خرج ملا مى‌‏شود لازم نيست [مترجم‏].

  4اسب.

5  لفظ پوايريم را كه به ‏معنى اول است من صفت زن قرار دادم.  ممكن است صفت رئيس خانه باشد چنانچه بعضى از مترجمين گجراتى قرار داده‏اند. اما رئيسِ اول خانه معنى درستى نخواهد داد مگر اينكه فرض كنيم در ايران قديم هم مثل هندوستان چند خانواده با هم مى‌‏زيستند و هر يك رئيسى داشته و براى كل هم يك رئيس بوده و همان رئيس اول بوده.  در ترجمه پهلوى لفظ فرتوم آمده كه به ‏معنى اول است و مى‌‏شود صفتِ زن يا رئيس ِ خانه باشد [مترجم]. 

6  شاخۀ درخت انار.

 

  شمارۀ چهارم، فروردين ٧٨

 

 

 

 

 

 

دعوت از نظر شما

 

نقل مطالب اين سايت با ذكر ماخذ يا با لينك آزاد است.

 

X